Redis Cache Sunucusu Kurulumu ve Yönetimi#

Redis (Remote Dictionary Server), yüksek performanslı in-memory veri yapısı sunucusudur. Cache, session storage, message broker ve gerçek zamanlı analytics için yaygın olarak kullanılır.

Redis Kurulumu#

Ubuntu/Debian Sistemlerde Kurulum#

# Paket listesini güncelle
sudo apt update

# Redis kurulumu
sudo apt install redis-server

# Redis servisini başlat ve etkinleştir
sudo systemctl start redis-server
sudo systemctl enable redis-server

# Redis durumunu kontrol et
sudo systemctl status redis-server

# Redis CLI ile bağlantı testi
redis-cli ping

CentOS/RHEL Sistemlerde Kurulum#

# EPEL repository ekle
sudo yum install epel-release

# Redis kurulumu
sudo yum install redis

# Servisi başlat ve etkinleştir
sudo systemctl start redis
sudo systemctl enable redis

# Firewall ayarları (gerekirse)
sudo firewall-cmd --permanent --add-port=6379/tcp
sudo firewall-cmd --reload

Kaynak Koddan Kurulum#

# Gerekli paketleri kur
sudo apt install build-essential tcl

# Redis kaynak kodunu indir
cd /tmp
wget http://download.redis.io/redis-stable.tar.gz
tar xzf redis-stable.tar.gz
cd redis-stable

# Derle ve kur
make
make test
sudo make install

# Yapılandırma dizinini oluştur
sudo mkdir /etc/redis
sudo cp redis.conf /etc/redis/

Redis Yapılandırması#

Ana Yapılandırma Dosyası (/etc/redis/redis.conf)#

# Ağ ayarları
bind 127.0.0.1 ::1
port 6379
tcp-backlog 511
timeout 0
tcp-keepalive 300

# Genel ayarlar
daemonize yes
supervised systemd
pidfile /var/run/redis/redis-server.pid
loglevel notice
logfile /var/log/redis/redis-server.log
databases 16

# Snapshot ayarları (RDB)
save 900 1
save 300 10
save 60 10000
stop-writes-on-bgsave-error yes
rdbcompression yes
rdbchecksum yes
dbfilename dump.rdb
dir /var/lib/redis

# Append Only File (AOF)
appendonly yes
appendfilename "appendonly.aof"
appendfsync everysec
no-appendfsync-on-rewrite no
auto-aof-rewrite-percentage 100
auto-aof-rewrite-min-size 64mb

# Memory yönetimi
maxmemory 2gb
maxmemory-policy allkeys-lru
maxmemory-samples 5

# Güvenlik
requirepass YourStrongPasswordHere
rename-command FLUSHDB ""
rename-command FLUSHALL ""
rename-command DEBUG ""

# Client ayarları
maxclients 10000

Güvenlik Yapılandırması#

# Güçlü şifre ayarla
echo "requirepass $(openssl rand -base64 32)" | sudo tee -a /etc/redis/redis.conf

# Tehlikeli komutları devre dışı bırak
echo 'rename-command FLUSHDB ""' | sudo tee -a /etc/redis/redis.conf
echo 'rename-command FLUSHALL ""' | sudo tee -a /etc/redis/redis.conf
echo 'rename-command DEBUG ""' | sudo tee -a /etc/redis/redis.conf
echo 'rename-command CONFIG "CONFIG_b835729cb8df8ca2e"' | sudo tee -a /etc/redis/redis.conf

# Sadece localhost'tan erişime izin ver
sudo sed -i 's/^bind .*/bind 127.0.0.1 ::1/' /etc/redis/redis.conf

# Redis'i yeniden başlat
sudo systemctl restart redis-server

Temel Redis Komutları#

String İşlemleri#

# Redis CLI'ya bağlan
redis-cli -a YourPassword

# String set/get
SET mykey "Hello World"
GET mykey
MSET key1 "value1" key2 "value2" key3 "value3"
MGET key1 key2 key3

# Sayısal işlemler
SET counter 100
INCR counter
INCRBY counter 5
DECR counter
DECRBY counter 3

# Expiration
SET session:user123 "active" EX 3600  # 1 saat
TTL session:user123
EXPIRE mykey 300  # 5 dakika

Hash İşlemleri#

# Hash set/get
HSET user:1000 name "John Doe" email "[email protected]" age 30
HGET user:1000 name
HMGET user:1000 name email
HGETALL user:1000

# Hash field işlemleri
HEXISTS user:1000 name
HDEL user:1000 age
HKEYS user:1000
HVALS user:1000
HLEN user:1000

List İşlemleri#

# List push/pop
LPUSH mylist "first"
RPUSH mylist "second" "third"
LRANGE mylist 0 -1
LPOP mylist
RPOP mylist

# List indexing
LINDEX mylist 0
LSET mylist 0 "new_value"
LLEN mylist

Set İşlemleri#

# Set add/remove
SADD myset "member1" "member2" "member3"
SMEMBERS myset
SISMEMBER myset "member1"
SREM myset "member2"
SCARD myset

# Set operations
SADD set1 "a" "b" "c"
SADD set2 "b" "c" "d"
SINTER set1 set2  # Kesişim
SUNION set1 set2  # Birleşim
SDIFF set1 set2   # Fark

Sorted Set İşlemleri#

# Sorted set add/get
ZADD leaderboard 100 "player1" 200 "player2" 150 "player3"
ZRANGE leaderboard 0 -1 WITHSCORES
ZREVRANGE leaderboard 0 2 WITHSCORES  # En yüksek skorlar
ZSCORE leaderboard "player1"
ZRANK leaderboard "player1"

Performans Optimizasyonu#

Memory Optimizasyonu#

# Memory kullanımını kontrol et
redis-cli -a YourPassword INFO memory

# Memory policy ayarları
CONFIG SET maxmemory 2gb
CONFIG SET maxmemory-policy allkeys-lru

# Memory kullanımını azaltma
CONFIG SET hash-max-ziplist-entries 512
CONFIG SET hash-max-ziplist-value 64
CONFIG SET list-max-ziplist-size -2
CONFIG SET set-max-intset-entries 512
CONFIG SET zset-max-ziplist-entries 128
CONFIG SET zset-max-ziplist-value 64

Persistence Optimizasyonu#

# RDB ayarları
CONFIG SET save "900 1 300 10 60 10000"
CONFIG SET rdbcompression yes
CONFIG SET rdbchecksum yes

# AOF ayarları
CONFIG SET appendonly yes
CONFIG SET appendfsync everysec
CONFIG SET auto-aof-rewrite-percentage 100
CONFIG SET auto-aof-rewrite-min-size 64mb

Network Optimizasyonu#

# TCP ayarları
CONFIG SET tcp-keepalive 300
CONFIG SET timeout 0

# Client buffer ayarları
CONFIG SET client-output-buffer-limit "normal 0 0 0 slave 268435456 67108864 60 pubsub 33554432 8388608 60"

Monitoring ve İstatistikler#

Temel İstatistikler#

# Genel bilgiler
redis-cli -a YourPassword INFO

# Memory bilgileri
redis-cli -a YourPassword INFO memory

# Client bilgileri
redis-cli -a YourPassword INFO clients

# Replication bilgileri
redis-cli -a YourPassword INFO replication

# Stats bilgileri
redis-cli -a YourPassword INFO stats

Gerçek Zamanlı Monitoring#

# Monitor komutu (tüm komutları izle)
redis-cli -a YourPassword MONITOR

# Slow log (yavaş komutları izle)
redis-cli -a YourPassword CONFIG SET slowlog-log-slower-than 10000
redis-cli -a YourPassword SLOWLOG GET 10

# Client listesi
redis-cli -a YourPassword CLIENT LIST

# Key space bilgileri
redis-cli -a YourPassword INFO keyspace

Redis Benchmark#

# Performans testi
redis-benchmark -h localhost -p 6379 -a YourPassword -n 100000 -c 50

# Belirli komutlar için test
redis-benchmark -h localhost -p 6379 -a YourPassword -t set,get -n 100000 -q

# Pipeline testi
redis-benchmark -h localhost -p 6379 -a YourPassword -n 100000 -P 16 -q

Yedekleme ve Geri Yükleme#

RDB Yedekleme#

# Manuel snapshot al
redis-cli -a YourPassword BGSAVE

# Snapshot durumunu kontrol et
redis-cli -a YourPassword LASTSAVE

# RDB dosyasını kopyala
sudo cp /var/lib/redis/dump.rdb /backup/redis/dump_$(date +%Y%m%d_%H%M%S).rdb

AOF Yedekleme#

# AOF rewrite başlat
redis-cli -a YourPassword BGREWRITEAOF

# AOF dosyasını yedekle
sudo cp /var/lib/redis/appendonly.aof /backup/redis/appendonly_$(date +%Y%m%d_%H%M%S).aof

Otomatik Yedekleme Scripti#

#!/bin/bash
# /usr/local/bin/redis_backup.sh

REDIS_PASSWORD="YourPassword"
BACKUP_DIR="/backup/redis"
DATE=$(date +%Y%m%d_%H%M%S)
RETENTION_DAYS=7

# Backup dizinini oluştur
mkdir -p $BACKUP_DIR

# RDB snapshot al
redis-cli -a $REDIS_PASSWORD BGSAVE

# Snapshot tamamlanana kadar bekle
while [ $(redis-cli -a $REDIS_PASSWORD LASTSAVE) -eq $(redis-cli -a $REDIS_PASSWORD LASTSAVE) ]; do
    sleep 1
done

# RDB dosyasını kopyala
cp /var/lib/redis/dump.rdb $BACKUP_DIR/dump_$DATE.rdb

# AOF dosyasını kopyala (varsa)
if [ -f /var/lib/redis/appendonly.aof ]; then
    cp /var/lib/redis/appendonly.aof $BACKUP_DIR/appendonly_$DATE.aof
fi

# Eski yedekleri sil
find $BACKUP_DIR -name "*.rdb" -mtime +$RETENTION_DAYS -delete
find $BACKUP_DIR -name "*.aof" -mtime +$RETENTION_DAYS -delete

echo "Redis backup completed: $DATE"

Cron job ekle:

# Her gün 02:00'da yedekleme
0 2 * * * /usr/local/bin/redis_backup.sh >> /var/log/redis_backup.log 2>&1

Redis Cluster Kurulumu#

3 Node Cluster Kurulumu#

# Her node için ayrı yapılandırma
# Node 1 (7000 portu)
port 7000
cluster-enabled yes
cluster-config-file nodes-7000.conf
cluster-node-timeout 5000
appendonly yes

# Node 2 (7001 portu)
port 7001
cluster-enabled yes
cluster-config-file nodes-7001.conf
cluster-node-timeout 5000
appendonly yes

# Node 3 (7002 portu)
port 7002
cluster-enabled yes
cluster-config-file nodes-7002.conf
cluster-node-timeout 5000
appendonly yes

# Redis instance'ları başlat
redis-server /etc/redis/redis-7000.conf
redis-server /etc/redis/redis-7001.conf
redis-server /etc/redis/redis-7002.conf

# Cluster oluştur
redis-cli --cluster create 127.0.0.1:7000 127.0.0.1:7001 127.0.0.1:7002 --cluster-replicas 0

# Cluster durumunu kontrol et
redis-cli -p 7000 cluster nodes
redis-cli -p 7000 cluster info

Redis Sentinel (High Availability)#

Sentinel Yapılandırması#

# /etc/redis/sentinel.conf
port 26379
sentinel monitor mymaster 127.0.0.1 6379 2
sentinel auth-pass mymaster YourPassword
sentinel down-after-milliseconds mymaster 5000
sentinel parallel-syncs mymaster 1
sentinel failover-timeout mymaster 10000

# Sentinel başlat
redis-sentinel /etc/redis/sentinel.conf

# Sentinel durumunu kontrol et
redis-cli -p 26379 SENTINEL masters
redis-cli -p 26379 SENTINEL slaves mymaster

Uygulama Entegrasyonu#

PHP ile Redis Kullanımı#

<?php
// Redis bağlantısı
$redis = new Redis();
$redis->connect('127.0.0.1', 6379);
$redis->auth('YourPassword');

// Cache işlemleri
$redis->set('user:1000', json_encode(['name' => 'John', 'email' => '[email protected]']));
$user = json_decode($redis->get('user:1000'), true);

// Session storage
$redis->setex('session:' . session_id(), 3600, serialize($_SESSION));

// Counter
$redis->incr('page_views');
$views = $redis->get('page_views');
?>

Python ile Redis Kullanımı#

import redis
import json

# Redis bağlantısı
r = redis.Redis(host='localhost', port=6379, password='YourPassword', decode_responses=True)

# Cache işlemleri
user_data = {'name': 'John', 'email': '[email protected]'}
r.set('user:1000', json.dumps(user_data))
user = json.loads(r.get('user:1000'))

# List işlemleri
r.lpush('tasks', 'task1', 'task2', 'task3')
tasks = r.lrange('tasks', 0, -1)

# Pub/Sub
r.publish('notifications', 'New message')

Troubleshooting#

Yaygın Sorunlar ve Çözümleri#

Memory Kullanımı Yüksek

# Memory kullanımını analiz et
redis-cli -a YourPassword --bigkeys

# Memory policy ayarla
CONFIG SET maxmemory-policy allkeys-lru

Yavaş Performans

# Slow log kontrol et
redis-cli -a YourPassword SLOWLOG GET 10

# Client bağlantılarını kontrol et
redis-cli -a YourPassword CLIENT LIST

Bağlantı Sorunları

# Network ayarlarını kontrol et
netstat -tlnp | grep 6379

# Firewall kontrolü
sudo ufw status | grep 6379

Güvenlik Best Practices#

Güvenlik Kontrol Listesi#

# 1. Şifre koruması
requirepass StrongPasswordHere

# 2. Bind address kısıtlama
bind 127.0.0.1

# 3. Tehlikeli komutları devre dışı bırak
rename-command FLUSHDB ""
rename-command FLUSHALL ""
rename-command DEBUG ""

# 4. Firewall kuralları
sudo ufw allow from 192.168.1.0/24 to any port 6379

# 5. SSL/TLS (Redis 6.0+)
tls-port 6380
tls-cert-file /path/to/redis.crt
tls-key-file /path/to/redis.key

Sonuç#

Redis, yüksek performanslı cache ve veri depolama çözümü sunar. Bu rehberde ele aldığımız konular:

Kurulum ve temel yapılandırma
Veri türleri ve komutlar
Performans optimizasyonu
Monitoring ve troubleshooting
Yedekleme stratejileri
Cluster ve high availability
Güvenlik yapılandırması
Uygulama entegrasyonu

Doğru yapılandırma ve monitoring ile Redis'in tam potansiyelinden yararlanabilirsiniz.

Related Posts

MySQL Veritabanı Kurulumu ve Yönetimi

Nginx Web Server Kurulumu ve Yönetimi